Archiwum kategorii: historia
1 IX 1939 wojska niemieckie zaatakowały Polskę
W MALMO UPAMIĘTNIONO POWSTANIE WARSZAWSKIE
Polka International – Międzynarodowa Asocjacja Polskich Kobiet
organizacja członkowska Kongresu Polaków w Szwecji corocznie organizuje obchody rocznic wybuchu Powstania. Uroczystości odbywają się przy Obelisku Pamięci Narodowej na cmentarzu Rosegård kv.nr 5, który od 2017 r. jest pod wyłączną opieka i zarzadzaniem P.I. Założycielami tego miejsca Pamięci Narodowej byli Danuta i Wiesław Kapergren.
77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego
Kongres Polaków w Szwecji oddaje hołd Powstańcom Warszawskim.
Zapraszamy do obejrzenia wystawy przygotowanej przez Centralę Biura Edukacji Narodowej IPN w Warszawie. Autorem wystawy jest Artur Kolęda, a cyfrową koloryzację zdjęć czarno-białych wykonał Mikołaj Kaczmarek.
Przedstawia ona podstawowe informacje o powstańczym zrywie naszej stolicy w sierpniu i wrześniu 1944 roku.
14 czerwca – Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady
– pamiętajmy o wszystkich Ofiarach niemieckich obozów, a wśród nich o Powstańcach Śląskich, Wielkopolskich i pozostałych Bohaterach Niepodległości.
Powstańcy Śląscy i Wielkopolscy walczyli o Niepodległą Polskę w latach 1918 – 1921, a przygotowywali się do tej walki o Niepodległą 1918, gdy Polski nie było na mapie. Walczyli nie tylko w powstaniach, ale wielu z nich walczyło przeciwko bolszewikom. Po niemieckiej agresji w 1939 r. zostali za udział w Powstaniach eksterminowani w NIEMIECKIEJ ZBRODNI 1939 ITAB (Intelligenzaktion, U. Tannenberg, AB) przez rozstrzelanie głównie nad dołami śmierci, lub uśmiercenie w niemieckich nazistowskich obozach zagłady. Bohaterów niepodległości deportowano do niemieckich obozów od września 1939 r. Do niemieckich obozów trafiali Obywatele Polski aresztowani w różnych okolicznościach i z różnych przyczyn np. za działalność na rzecz walki z okupantem, dzisiaj są oni naszymi Bohaterami; lub np. przypadkowi ludzie z ulicznych łapanek. Od 1942 r. niemiecki okupant rozpoczął również masową zagładę ludności żydowskiej i romskiej w przystosowanych do tego ludobójstwa obozach np. w obozie zagłady Birkenau. Bardziej znane niemieckie obozy zagłady to KL Dachau, Oranienburg, Sachsenhausen, Buchenwald, Mauthausen-Gusen, Ravensbrück, Stutthof, KL Posen, Auschwitz, Majdanek, KL Kulmhof, Treblinka II, Birkenau.
Tekst Krystyna Andrzejewska, Polska Hjalpkommitten i Sverige
100. ROCZNICA ROZPOCZĘCIA III POWSTANIA ŚLĄSKIEGO
III powstanie śląskie wybuchło 3 maja 1921 r., po udanej akcji dywersyjnej „Mosty”. Wojciech Korfanty, który ogłosił się jego dyktatorem, zakładał, że będzie to krótkotrwały zryw, prowadzący do zajęcia obszaru, wobec którego Polska rościła sobie prawo w związku z wynikami plebiscytu. Początkowo strona polska odniosła szybkie i znaczące sukcesy, wynikające z zaskoczenia nieprzygotowanego przeciwnika. Niemcy przystąpili do kontrofensywy dopiero 21 maja. Przeciw powstańcom wyruszyły niemieckie jednostki bojowe Selbstschutz Oberschlesiens (Samoobrona Górnego Śląska) pod wodzą gen. Karla Hoefera.
W odróżnieniu od dwóch pierwszych zrywów, w walkach III powstania wzięło udział regularne wojsko powstańcze, podzielone na trzy grupy operacyjne: „Północ”, „Wschód” (z której wydzielono później Grupę „Środek”) oraz „Południe”. W różnych etapach walk było to od 35 do 60 tys. żołnierzy. Dzięki dostawom z Polski, dysponowali oni znaczną liczbą broni strzeleckiej, artylerią, pociągami i samochodami pancernymi.
Pod naciskiem Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku, 25 czerwca doszło do rozejmu. Obie strony zobowiązały się do wycofania swoich oddziałów. Choć pomiędzy aliantami wciąż panował brak zgody co do podziału spornego terenu, to jednak powstanie przyczyniło się do korzystniejszego dla Polski wytyczenia granicy niż początkowo planowano. Ostatecznie o podziale Górnego Śląska zdecydowała Liga Narodów. 20 października 1921 r. Rada Ambasadorów (złożona z paryskich ambasadorów pięciu zwycięskich mocarstw) zaaprobowała przyznanie Polsce 29% spornego obszaru w części wschodniej regionu, na którym jednak znajdowała się większość przemysłu górnośląskiego.
Zdjęcia z Archiwum Państwowego w Opolu, sygnatura 45/2926/343
Zachęcamy do zapoznania się z wystawą pt. Śląsk – droga do Niepodległości, przygotowaną przez Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach i do obejrzenia materiałów przygotowanych na stronie internetowej Muzeum, a zwłaszcza filmów dokumentalnych:
https://www.muzeumpowstanslaskich.pl/pl/edukacja/filmowa-encyklopedia-powstan-slaskich
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Uroczystości na „Łączce” – otwarcie wystaw o rtm. Witoldzie Pileckim i o ppłk. Łukaszu Cieplińskim, przygotowanych przez Instytut Pamięci Narodowej – 1 marca 2021
Społeczny Komitet Obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” oraz Instytut Pamięci Narodowej zapraszają na uroczystość ku czci Żołnierzy Niezłomnych na „Łączce” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. W trakcie ceremonii prezes IPN dr Jarosław Szarek otworzy wystawy plenerowe o rtm. Witoldzie Pileckim oraz o ppłk. Łukaszu Cieplińskim, prezesie Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, który został zamordowany 1 marca 1951 r. Uroczystość odbędzie się 1 marca (poniedziałek) br. o godz. 12.00. Transmisja na IPNtv
źródło https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/139123,Uroczystosci-na-Laczce-otwarcie-wystaw-o-rtm-Witoldzie-Pileckim-i-o-pplk-Lukaszu.html
13 grudnia 1981 – wprowadzenie stanu wojennego w Polsce
39. lata temu, o godzinie 6:00 Polskie Radio i Telewizja Polska nadały przemówienie generała Jaruzelskiego, w którym poinformował on o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju. Komunistyczne władze internowały wielu działaczy związkowych Solidarności, intelektualistów i ludzi sztuki związanych z opozycją demokratyczną. Zawieszono działalność prasy, radia i telewizji, cenzurowano rozmowy telefoniczne. Odwołano zajęcia w szkołach wyższych i imprezy kulturalne. Na ulice wyprowadzono wojsko, a oddziały ZOMO pacyfikowały strajki w zakładach pracy. Więcej o kulisach stanu wojennego na https://przystanekhistoria.pl/pa2/tematy/stan-wojenny
Pamiętamy, 75-rocznica Akcji Białych Autobusów 1945 – 2020
Z okazji 75 rocznicy Akcji Szwedzkiego Czerwonego Krzyża udostępniamy wystawę „Przywróceni życiu i godności ludzkiej. Akcja hrabiego Folke Bernadotte, wiceprezesa Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, ratowania więźniów niemieckich obozów koncentracyjnych w 1945 roku”, w celu podkreślenia jej znaczenia humanitarnego, odwagi i determinacji, z jaką Szwedzi w ostatnich miesiącach II wojny światowej przystąpili do jej organizowania.
Akcją ratowania z początku objęto więźniów skandynawskich, a następnie innych narodowości, w tym więźniarki z KL Ravensbrück. Ogromny wysiłek organizacyjny podjęty przez Szwedzki Czerwony Krzyż przy wsparciu rządu szwedzkiego, organizacji wojskowych i społecznych, lekarzy, pielęgniarek i wolontariuszy przyczynił się do ocalenia większości przywiezionych do Szwecji w 1945 r. więźniów skandynawskich, polskich i innych narodowości z Europy i ówczesnego ZSSR oraz Żydów.
Bez względu na powody polityczne, podjęta akcja ratowania ofiar niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych, miała ogromne znaczenie w przywróceniu tych ludzi do normalnego życia.
Nie wszystkich można było ocalić od śmierci. Jednak skrajnie wycieńczeni i chorzy więźniowie umierali w cywilizowanych warunkach otoczeni medyczną opieką i byli z godnością chowani na szwedzkiej ziemi, a nie paleni na stosach całopalnych lub w piecach krematoryjnych lub nadzy wyrzucani za burty barek do morza podczas ewakuacji części więźniów z KL Stutthof. Ci, którzy byli leczeni w szpitalach i sanatoriach, wyzdrowieli i powrócili do normalnego życia w latach powojennych, zachowali w swoich sercach dozgonną wdzięczność dla narodu szwedzkiego za udzieloną im pomoc.
„To ogromne w znaczeniu dzieło Szwedów niewymierne jest w jakichkolwiek kalkulacjach czy proporcjach, bo mieściło się tylko w pojęciu prostej i bezinteresownej dobroci ludzkiej” – tak napisał w swoich wspomnieniach Zbigniew Raczkiewicz, więzień polityczny KL Stutthof numer 17 787.
Elżbieta Grot, historyk, autorka scenariusza wystawy
Uzyskasz więcej informacji klikając czytaj dalej
